Nauczanie zdalne 07 – Taksonomie nauczania (cele zajęć)

23/08/2020
z nauczaniem zdalnym za pan brat

CELE ZAJĘĆ

Zanim zajmiemy się ustalaniem celów zajęć, musimy zastanowić się, jaki problem (w szkolnej wersji jest to jakiś temat lekcji, zagadnienie naukowe z podstawy programowej) chcemy naszymi zajęciami rozwiązać. Każdy z Was, ucząc swojego przedmiotu w szkole czy proprowadząc warsztaty (zdalnie czy w sali, nie ma to znaczenia), powinien mieć pewność, jaki problem rozwiązuje, gdyż jesli nie zdefiniujecie problemu, to nie będziecie wiedzieli, czy ustalane cele tak naprawdę mają sens. Jeżeli nie będziecie mieli ustalonych prawidłowych celów zajęć, to nie wiecie, czy koncepcja, jaką macie na owe zajęcia, jest adekwatna! Tak więc: brak problemu = brak poprawnych celów = brak spójnych i edukacyjnych zajęć = brak jakichkolwiek korzyści!

W realiach szkoły zdefiniowanie problemu w nauczaniu konkretnego przedmiotu jest łatwiejsze, bo macie podstawę programową, plan na cały rok, dostępne podręczniki, wymagania dotyczące egzaminów. Korzystajcie z tego, ale wiedzcie, co konkretnego będzie działo się na Waszych zajęciach!

Gdybym miał godzinę na rozwiązanie problemu, od którego zależałoby moje życie, to 45 minut poświęciłbym na sformułowanie problemu, 10 minut na sprawdzenie, czy dobrze go sformułowałem i następnie 5 minut na rozwiązanie.

Albert Einstein

CELE ZAJĘĆ

Wspólną cechą różnych “wersji” systemów edukacji jest planowanie i projektowanie celów nauczania. Cele nauczania, czyli kierunki i zamierzenia dotyczące przyswajania przez uczniów wiedzy oraz umiejętności stosowania tej wiedzy w praktyce, mogą być projektowanie według różnych pedagogicznych taksonomii. Znajomość taksonomii daje możliwość tworzenia mierzalnych celów nauczania, na każdym etapie edukacji. Cele takie bowiem to nie jest lista zakupów – powinny być logiczne, realne, mierzalne, możliwe do zrozumienia i osiągnięcia.

W tradycyjnej szkole jest trochę łatwiej – mamy podstawę programową, łatwo więc “przedstawić ją uczniowi na lekcji” (skrót myślowy), zaplanować rok szkolny, mówić, o czym dzieci będą się uczyć; dostępne są też podręczniki, gdzie sam spis treści daje jakieś pojęcie o zakresie materiału. W edukacji zdalnej ważne jest zaprezentowanie celów edukacyjnych jasno i klarownie, aby pokazać, dlaczego dane zajęcia się odbywają, co można z nich wynieść, czego można się nauczyć. Nie ma kontaktu twarzą w twarz z nauczycielem na takiej samej zasadzie jak codzienne lekcje w szkole, podanie celów i jasnej, przejrzystej ścieżki edukacji jest więc kluczowe, aby uczeń czuł sens danych zajęć i widział w nich potencjał.

Poniżej przedstawiam popularne taksonomie celów nauczania, z nadzieją, że wykorzystacie je do projektowania swoich zajęć zdalnych (i nie tylko).

TAKSONOMIA BLOOMA, KRATHWOHLA, I SIMPSONA

TAKSONOMIA BOLESŁAWA NIEMIERKI

TAKSONOMIA SOWO

MATERIAŁY DODATKOWE

Wersje pdf powyższych taksonomii, z czasownikami (kliknij nazwy):

Materiały zewnętrzne:

Okoń, W. Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Żak, 2016.
Półturzycki, J. Dydaktyka dla nauczycieli. Adam Marszałek, 2012.
Niemierko, B. Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne, 1997.

NAWIGACJA

Strona główna: Z nauczaniem zdalnym za pan brat!

Post 01 – Co, jak, i dlaczego?
Post 02 – W kupie siła!
Post 03 – Dlaczego zdalnie?
Post 04 – Alternatywy 4 (i więcej)
Post 05 – Wszystko dla ucznia
Post 06 – Ewolucja teorii pedagogicznych
Post 07 – Taksonomie nauczania (cele zajęć) – TU JESTEŚ
Post 08 – Jak zapamiętuje mózg
Post 09 – Co może wypływać na to jak się uczymy?
Post 10 – Typy nauczania zdalnego
Post 11 – Metody przekazywania informacji
Post 12 – Motywacja, cz. 1 – plastyczność inteligencji
Post 13 – Motywacja, cz. 2 – motywowanie uczniów